Kalendarium ruchu reformatorsko-związkowego funkcjonariuszy MO w 1981r.

1. Jesień 1980 r. − pod wpływem wydarzeń sierpniowych, w jednostkach MO w całym kraju odbyły się otwarte zebrania PZPR, na których po raz pierwszy w historii resortu spraw wewnętrznych milicjanci swobodnie dyskutowali o swoich najważniejszych problemach i uchwalali postulaty poprawy warunków socjalno−bytowych, warunków i organizacji służby, demokratyzacji stosunków międzyludzkich w jednostkach MO.
2. Wiosna 1981 r. − ruch struktur poziomych PZPR w jednostkach MO, przeważnie w komendach wojewódzkich, postulaty reform charakterystyczne dla tego nurtu reformatorskiego.
3. Marzec 1981 r. − wydarzenia bydgoskie. Radykalizacja nastrojów milicjantów w jednostkach niższego i średniego szczebla (posterunki, komisariaty, komendy miejskie); postulaty domagające się nieantagonizowania milicji ze społeczeństwem, nawiązywanie pozasłużbowej łączności między jednostkami MO.
4. Maj 1981r. − dalsza radykalizacja nastrojów milicjantów. 20 maja odbyło się zebranie delegatów jednostek garnizonu katowickiego w V Komisariacie MO w Szopienicach. Podjęto uchwałę m.in. z postulatami: nieangażowania milicji do siłowego rozwiązywania konfliktów społecznych, uchwalenia nowej ustawy o zakresie działania MO i SB, poprawy stanu bezpieczeństwa i praworządności państwa, poprawy warunków służby funkcjonariuszy i powołania związku zawodowego milicjantów.
5. 24 maja sierż. Ireneusz Sierański zakłada w Batalionie Patrolowym Komendy Stołecznej MO w Warszawie, pierwszy w kraju Tymczasowy Komitet Założycielski ZZFMO
6. Od 25 maja, w większości garnizonów, odbywają się zebrania załóg w jednostkach MO niższego i średniego szczebla, wybierani są delegaci na zjazdy przedstawicieli, powstają komitety założycielskie ZZFMO, uchwalane są postulaty związkowe.
7. 26 maja, na otwartym zebraniu partyjnym w Batalionie Patrolowym KSMO z udziałem delegatów z jednostek garnizonu warszawskiego i kilku innych, powstał TKZ ZZFMO o zasięgu krajowym.
8. 27 − 31 maja, warszawski TKZ prowadził rozmowy z przedstawicielami MSW oraz organizował ogólnopolski zjazd delegatów jednostek MO. Podobną inicjatywę podjęły jednostki garnizonu katowickiego i południowej Polski.
9. 1 czerwca odbyły się zjazdy delegatów w Warszawie (ponad 700 uczestników z 37 garnizonów) i Katowicach (ok.120 uczestników z 12 garnizonów). Zjazd katowicki przyłączył się do zjazdu warszawskiego. Zjazd ten ogłosił się Ogólnopolskim Komitetem Założycielskim i wybrał 50. osobowe Prezydium OKZ, które na swego przewodniczącego wybrało por. Wiktora J. Mikusińskiego z Wydziału Dochodzeniowo-Śledczego KSMO. W uchwale zjazdu stwierdzono, że ″odzyskanie zaufania społecznego możliwe jest tylko poprzez czynne włączenie się Milicji w nurt sierpniowych przemian″, ponadto postulowano m.in.: rozwiązywanie konfliktów społecznych metodami politycznymi, odpartyjnienie resortu spraw wewnętrznych, oddzielenie Służby Bezpieczeństwa od MO.
10. Od 2 do 7 czerwca toczyły się rozmowy delegacji OKZ ZZFMO z Komisją Koordynacyjną Rady Ministrów ds. Umacniania Praworządności i Przestrzegania Porządku Prawnego pod przewodnictwem gen. dyw. Czesława Kiszczaka. Delegacja milicjantów nie otrzymała zgody na powołanie związku zawodowego funkcjonariuszy.
11. 9 czerwca w Warszawie, odbył się drugi zjazd delegatów jednostek MO, w którym wzięło udział ok. 400 uczestników. Rezygnację z funkcji przewodniczącego złożył por. Mikusiński, nowym, Prezydium OKZ wybrało sierż. Sierańskiego. Aby zdyscyplinować i zastraszyć funkcjonariuszy, Komendant Główny MO wprowadził w milicji stan podwyższonej gotowości i zlikwidował Batalion Patrolowy.
12. 10 czerwca Prezydium OKZ ZZFMO złożyło w sądzie wniosek o rejestrację związku. Ze względu na uchybienia formalne, sąd wniosek zwrócił do poprawienia. 23 czerwca powstał nowy 30.osobowy Komitet Założycielski pod przewodnictwem sierż. Sierańskiego. Prawidłowy wniosek o rejestrację związku został złożony w sądzie 27 lipca.
13. Od 16 czerwca rozpoczął się okres represji. Do grudnia zwolniono ze służby ok.120 milicjantów − związkowców, kilkuset zmuszono do złożenia oświadczenia o rezygnacji z działalności związkowej.
14. Od lipca do grudnia, regionalne struktury Solidarności (komisje zakładowe i zarządy regionów w Białymstoku, Bielsku Białej, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Szczecinie i Warszawie) udzielały Ogólnopolskiemu Komitetowi Założycielskiemu ZZFMO pomocy materialnej, organizacyjnej i poligraficznej (druk ulotek i plakatów). W prasie solidarnościowej ukazywały się informacje na temat ruchu związkowego milicjantów
15. 10 lipca przedstawiciele nowosądeckiego i krakowskiego KZ ZZFMO spotkali się w Gdańsku z Lechem Wałęsą. Został zapoznany z programem ruchu związkowego funkcjonariuszy MO, lecz rozmowa nie przyniosła konkretnych rezultatów
16. 25 września Sąd Wojewódzki w Warszawie zawiesił rozpatrzenie wniosku o rejestrację ZZFMO. W proteście, 30.osobowa grupa zwolnionych milicjantów przy pomocy kilkudziesięciu członków ″Solidarności″ z warszawskich zakładów pracy podjęła krótkotrwałą okupację Hali Gwardii. Ruch związkowy funkcjonariuszy MO zamarł, działania prowadziła grupa członków OKZ i nieliczni działacze w kilku garnizonach
17. 28 września delegacja OKZ ZZFMO wzięła udział w I Krajowym Zjeździe Delegatów ″Solidarności″ w Gdańsku. W imieniu Komitetu, przemówienie wygłosił plut. Zbigniew Żmudziak.
18. 14 listopada, Lech Wałęsa przyjął delegację OKZ ZZFMO. Stwierdził, że: ″rejestracja tego związku będzie istotnym sprawdzianem stosunku władzy do rozpoczętej budowy zgody narodowej″.
19. 4 grudnia, delegacja OKZ ZZFMO wzięła udział w, zorganizowanych przez Solidarność, ogólnopolskich obchodach święta Barbórki w Bytomiu i przeprowadziła rozmowy z członkami Komisji Krajowej ″Solidarności″.
20. 10 grudnia, 5 byłych milicjantów rozpoczęło strajk głodowy na terenie stoczni szczecińskiej, w proteście przeciwko przedłużaniu procesu rejestracji związku.
21. 11 grudnia, delegacja OKZ ZZFMO wzięła udział w obradach Komisji Krajowej ″Solidarności″. Komisja Krajowa podjęła uchwały nr 107 i 109, domagające się uprawnień związkowych dla funkcjonariuszy MO.
22. Po wprowadzeniu stanu wojennego, internowano 25 b. milicjantów − związkowców. Zwalniani byli w różnym czasie, ostatni − 23 grudnia 1982 r.
23. Od 1983 r. kilkunastu b. milicjantów − związkowców w Krakowie, Warszawie i Szczecinie włączyło się do działalności różnych struktur podziemnych, politycznych i wydawniczych. Wydawnictwo ″CDN″ (Czesława Bieleckiego), na wzór akowskiej akcji ″N″, wydawało ″Godność″ − pismo funkcjonariuszy MO, z którym współpracę od maja 1983 r. podjęło kilku warszawskich b. milicjantów. Od 1984 r. zaczęli emigrować czołowi działacze milicyjni, nieliczni nadal działali w strukturach podziemnej Solidarności i opozycji demokratycznej a w 1989r. w Komitetach Obywatelskich ″S″.
24. W 1990 r., na podstawie ustawy o przywróceniu praw pracowniczych, część represjonowanych b. milicjantów wróciła do służby w policji